طب پیشگیری

هدف: آنزیم پراکسیداز بزاقی نقش حیاتی به عنوان آنتی‌اکسیدان در مقابله با رادیکال های آزاد دهان ایفا می‌کند، و میزان جریان بزاق نیز شاخصی مهم برای سلامت دهان و دندان محسوب می‌شود. افراد کم‌تحرک به دلیل سبک زندگی غیرفعال ممکن است با کاهش کارایی این سیستم‌ها مواجه شوند. هدف از این مطالعه فراتحلیل، بررسی تاثیر فعالیت ورزشی بر پراکسیداز بزاقی و میزان جریان بزاق در افراد سالم کم‌تحرک می‌باشد.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع مطالعات مروری سیستماتیک و متاآنالیز است که بر اساس دستورالعمل کاکرین و پریزما انجام شده است. مقالات منتشر شده به زبان فارسی و انگلیسی از اول ژانویه 2000 تا 31 اکتبر 2024 از پایگاههای اطلاعاتی  PubMed، Science direct، Scopus،SID  و Irandoc جستجو و وارد فراتحلیل شدند. مدل‌های اثرات ثابت و تصادفی برای فراتحلیل اندازه اثر متوسط در پژوهش مربوط به پراکسیداز بزاقی (10 پژوهش)، و میزان جریان بزاقی (12 پژوهش) به کمک نرم افزار CMA2 انجام شد. همچنین ناهمگونی با استفاده از آزمون (I²) و سوگیری انتشار با تحلیل بصری فونل پلات و آزمون Egger بررسی شدند.
نتایج: نتایج متاآنالیز نشان داد که فعالیت ورزشی باعث افزایش آنزیم پراکسیداز بزاقی می‌گردد (92/0ES=، 70/0 تا 15/1CI= 95%، 001/0=P). ولی با این وجود در نتیجه‌ی فعالیت ورزشی، میزان جریان بزاقی تغییر معنی‌داری پیدا نمی‌کند (02/0 ES=، 25/0 تا 23/0- CI=95% ، 87/0=P).
نتیجه‌گیری: فعالیت ورزشی به عنوان یک عامل تقویت کننده سلامت و افزایش ایمنی بدن افزایش معنی‌داری در سیستم آنتی اکسیدانی بزاق ایجاد می‌کند که به عنوان شاخص مهم در مقابله با استرس اکسیداتیو عمل می‌کند.