طب پیشگیری

هدف:  هدف پژوهش حاضر، پیشبینی رفتارهای خودمراقبتی نوجوانان بر اساس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی آنان می باشد.

روش‌ها: این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر قزوین به تعداد ۱۳۲۸ نفر بود. با روش نمونه گیری در  دسترس، 295 نفر از دانش آموزان دوره دوم متوسطه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس خودمراقبتی نوجوانان و پرسشنامه نیازهای بنیادین روانشناختی بود. داده‌ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان با استفاده از نرم افزار SPSS-26 تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج: نتایج نشان داد بین رفتارهای خودمراقبتی و ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نوجوانان رابطه مثبت معناداری (۰/۰۰۱ > P) وجود دارد. همچنین، نیازهای بنیادی روانشناختی قادر به پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی بودند (۰/۴۲ =R²). هرسه نیاز خودمختاری (۰/۱۹=β)، شایستگی (۰/۳۸=β) و ارتباط با دیگران (۰/۱۷=β) به طور معنی داری (۰/۰۰۱ > P) رفتارهای خودمراقبتی را پیش بینی کردند که از این میان نیاز شایستگی بیشتر از دو نیاز دیگر رفتارهای خودمراقبتی را پیش بینی کرد.

نتیجه‌گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد هر سه نیاز بنیادین روانشناختی، به ویژه نیاز به شایستگی رفتارهای خودمراقبتی نوجوانان را پیش بینی می کنند. بنابراین، داشتن محیط حمایت کنند از ارضای نیازهای روانشناختی با افزایش رفتارهای خودمراقبتی در ارتباط است. به کارگیری راهبردهای روانشناختی و تربیتی در جهت ارضای نیازهای نیازهای روانشناختی در آموزش و تقویت رفتارهای خودمراقبتی در محیط خانواده و مدرسه از سوی والدین و معلمان ضروری می نماید.