طب پیشگیری

مقدمه: مالاریا یکی از مهمترین بیماریهای منتقله بوسیله پشه‌ها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دنیا محسوب می‌شود. در ایران نیز مالاریا به عنوان مهمترین مشکل بهداشتی در جنوب و جنوب شرقی کشور به ویژه در مناطق شرقی استان هرمزگان شناخته شده است. شهرستان سیریک جزء کانون‌های بیماری مالاریا در جنوب ایران محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت پشه‌های آنوفل در انتقال بیماری مالاریا و کنترل ناقلین به عنوان یک استراتژی جهت برای پیشگیری از این بیماری، این مطالعه با هدف بررسی فون و وضعیت انتشار پشه‌های آنوفل در شهرستان سیریک انجام شد.

روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی - مقطعی بود که در سال ۱۳۹۳ انجام شد. لاروهای آنوفل با استفاده از ملاقه و به روش استاندارد جمع‌آوری شدند. نمونه‌های جمع‌آوری شده در لوله‌های آزمایش حاوی لاکتوفل، کنسرو و به آزمایشگاه منتقل شدند. لاروها بر روی لام مونته و پس از خشک شدن بر اساس ویژگی‌های مرفولوژیک و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر تعیین هویت شدند.

نتایج: در این مطالعه در مجموع ۵۳۲ لارو آنوفل جمع‌آوری و تشخیص داده شد. آنوفل‌های جمع‌آوری شده بر اساس صفات مرفولوژیک در ۶ گونه طبقه‌بندی شدند که عبارتند از: آنوفل دتالی (۳۲/۲۹%)، آنوفل استفنسی (۳۱/۲۳%)، آنوفل مغولنسیس (۵۵%۲۲)، آنوفل سوپرپیکتوس (۵۳/۱۰%)،  آنوفل کولیسی فاسیس (۹۶/۹%) و آنوفل تورخدای (۳۳/۴%). در این مطالعه آنوفل دتالی یکی از ناقلین اصلی مالاریا، به عنوان گونه غالب با انتشار وسیع از تمامی مناطق مورد مطالعه جمع‌آوری گردید. همچنین آنوفل مغولنسیس به عنوان گونه غالب از منطقه کوهستانی گزارش گردید.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، پشه‌های آنوفل ناقل مالاریا در شهرستان سیریک دارای غنای گونه‌ای و انتشار زیادی هستند. به طوری که از ۸ گونه ناقل مالاریا در کشور، ۴ گونه در این منطقه فعالیت دارند و کاهش جمعیت این گونه‌ها می‌تواند نقش مهمی در موفقیت برنامه حذف مالاریا در این شهرستان داشته باشد.

مقدمه :  اختلالات رفتاری، اختلالات شایع و ناتوان کننده ای هستند که برای همه افراد جامعه از جمله کودکان و نوجوانان مشکلات بسیاری را ایجاد می کند . پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان شیوع اختلالات روانی و عوامل اجتماعی-دموگرافیک مرتبط با آن در دانش آموزان دبیرستانی شهرستان بشاگرد انجام شده است.

روش کار:  این مطالعه بصورت توصیفی-  تحلیلی از نوع مقطعی انجام شد. جامعه مورد بررسی شامل کلیه دانش آموزان مقطع دبیرستانی شهرستان بشاگرد بود. در مجموع ۳۱۳ نفر وارد مطالعه گردید که به روش ترکیبی از  تصادفی خوشه ای، طبقه ای و ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه تصحیح شده SCL-۹۰  بوده که روایی و پایایی آن قبل از اجرا بررسی و تعیین گردید. پرسشنامه  درحضور یک نفر کارشناس روانشناس که بدین منظور آموزش دیده توزیع و پس از توضیحات لازم توسط دانش آموزان تکمیل گردید. اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS۱۶  و برای توصیف داده ها از آمار های توصیفی وبرای تحلیل داده ها از آمار استنباطی مانند  آزمون کای ، t-test ، آنالیز واریانس استفاده گردید.

نتایج: در این مطالعه در مجموع ۳۱۳نفر دانش آموزان دبیرستانی مورد بررسی قرار گرفت. دامنه سنی شرکت کننده گان ۲۱-۱۴ سال و میانگین سنی آنان ۱۶,۳۳ سال با انحراف معیار ۱.۲۶ سال بود . شیوع کلی اختلالات روانی در میان دانش آموزان مقطع دبیرستانی شهرستان بشاگرد ۱۱/۵۱ درصد بوده که در جنس دختر این میزان به ۲۴/۸۵ درصد بود و نسبت به جنس پسر اختلاف معنادار آماری نشان داد.

اختلال پارانوئید شایع ترین اختلال و ترس مرضی کم ترین میزان شیوع اختلافات روان شناختی (۶/۰ درصد ) در میان دانش آموزان دبیرستانی بشاگرد بود. رابطه شیوع اختلالات روان شناختی با جنسیت در اکثر اختلالات بجز ترس مرضی (۱۵۱/۰ p= ) و روان پریشی (۰۸۷/۰. p=) مشاهده گردید. عامل پایه تحصیلی  در شیوع اختلال حساسیت فردی  ، افسردگی و پارانوئید ارتباط معنادار آماری داشته است .همچنین موقعیت جغرافیایی دانش آموز (محل سکونت ) در شیوع اختلال وسواس، پرخاشگری و روان پریشی ارتباط معنادار داشته است. (۰۵/۰ p < ) هیچ کدام از اختلالات روان شناختی مورد بررسی با عواملی مانند شغل پدر ، شغل مادر ، تحصیلات پدر ، تحصیلات مادر ، تعداد فرزندان در خانواده و وضعیت اقتصادی خانواده ارتباط معنادار نداشت ( ۰۵/۰< p )

نتیجه گیری: میزان شیوع اختلالات رفتاری در شهرستان بشاگرد در مقایسه با سایر پژوهش های انجام گرفته در داخل و خارج از کشور در حد متوسط قرار دارد. با این وجود، لزوم سیاست گذاری سلامت روان در مقطع نوجوانی برای کاهش بار آسیب در آینده و ارا ئه راهکارهای برون رفت از این مسأله به قوت خود باقی است

مقدمه: استرس شغلی از  عدم تعادل بین نیازهای شغلی و توانایی های فرد و عدم توانایی فرد جهت غلبه بر نیازهای شغلی، منتج می شود. استرس شغلی می تواند منجر به عدم رضایت شغلی شود. این مطالعه با هدف بررسی رضایت شغلی و تعیین ارتباط بین ابعاد استرس شغلی و رضایت شغلی در بین کارکنان اتاقهای کنترل یکی از پالایشگاههای نفت جنوب کشور انجام شد.

 روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی تمامی صد نفر کارکنان شاغل در اتاقهای کنترل پالایشگاه مورد مطالعه قرار گرفتند. استرس شغلی با استفاده از پرسشنامه انستیتوی بهداشت روانی آمریکا و  رضایت شغلی با پرسشنامه استاندارد رابینز مورد ارزیابی قرار گرفت. اطلاعات  جمع آور شده  توسط نرم افزار SPSS ver,۱۶ تجزیه و تحلیل شد و از آزمون ضریب همبستگی پیرسون جهت تعیین رابطه احتمالی بین ابعاد مختلف استرس شغلی و رضایت شغلی استفاده شد.

نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که ۰۸/۶۲درصد از افراد مورد مطالعه در سطح استرس بالا قرار دارند. در ارتباط با رضایت شغلی ۲/۹ ، ۱/۱۶ ، ۷/۲۸ ،۶/۲۷ و ۴/۱۸ درصد ازافراد مورد مطالعه به ترتیب به عنوان کاملا" راضی ، راضی ، نه راضی و نه ناراضی ، ناراضی و کاملا" ناراضی طبقه بندی شدند. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رضایت شغلی با کلیه ابعاد استرس شغلی همبستگی دارد(۰۱/۰=P).

نتیجه گیری: با توجه به ارتباط بین رضایت و استرس شغلی می توان با تمرکز بر ابعاد مختلف استرس شغلی و بهبود وضعیت روابط بین فردی، شرایط فیزیکی و علاقه مندی به کار در بین کارکنان، سطح استرس شغلی را کاهش و به دنبال آن سطح رضایت شغلی را افرایش داد.

مقدمه: استعمال سیگار یکی از چالش‌های سلامت جهانی و یکی از عوامل خطر مرگ هم در کشورهای پیشرفته و هم در کشورهای در حال توسعه به شمار می‌رود. هدف از انجام این تحقیق، تعیین شیوع مصرف سیگار و عوامل تأثیرگذار بر نگرش و عملکرد دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس نسبت به سیگاری می‌باشد.

روش‌کار: پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی بوده که بر روی جامعه دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندر‌عباس در سال تحصیلی ۱۳۸۸-۱۳۸۹انجام شده است. به کمک فرمول تعیین حجم نمونه کوکران حجم نمونه ۲۰۱۴ نفر تعیین گردید. نمونه‌های این تحقیق به روش تصادفی خوشه‌ای از میان دبیرستانهای شهر بندرعباس انتخاب گردیدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه‌ای بود که پس از بررسی روایی و پایایی آن در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفت تا به روش خودایفایی تکمیل نمایند. داده‌های جمع‌آوری شده وارد نرم‌افزار SPSS ۱۶ شد و برای توصیف داده‌ها از آماره‌های توصیفی و برای تحلیل داده‌ها از آمار استنباطی مانند آزمون کای، t-test و نسبت شانس استفاده گردید.

نتایج: در این مطالعه، ۲۰۲۹ نفر دانش‌آموزان دبیرستانی مورد بررسی قرار گرفت. از دیدگاه هر دو جنس، مهمترین عامل درونی گرایش به سیگار، داشتن دوستان بیشتر و جذابیت اعلام گردید. مهمترین عوامل بیرونی تأثیرگذار بر مصرف سیگار، دانش‌آموزان دختر و پسر عبارت بودند از: مصرف سیگار توسط مادر در پسرها (۳/۲۰OR=) و در دخترها (۸/۲۸OR=)، مصرف سیگار پدر در پسرها (۵۲/۲OR=) و در دخترها (۴۳/۲OR=)، وجود دوست صمیمی سیگاری در پسرها (۳/۴OR=) و در دخترها (۷OR=) و وجود فرد سیگاری در منزل در پسرها (۵/۳OR=) و در دخترها (۲/۲OR=).

نتیجه‌گیری: با آنکه مصرف سیگار در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس در مقایسه با سایر پژوهش‌های انجام گرفته در داخل و خارج از کشور از شیوع  نسبتاً متوسطی برخوردار است. با این وجود، عوامل درونی مانند احساس جذابیت و داشتن دوست بیشتر و عوامل بیرونی مانند وجود مادر و پدر سیگاری، دوست صمیمی سیگاری و وجود فرد سیگاری در منزل از فاکتورهای تأثیرگذار در گرایش و عملکرد آنان به سیگار بوده است. لذا برنامه‌های مؤثر پیشگیری از مصرف دخانیات بایستی بر روی تقویت مهارت‌های زندگی و ایجاد انگیزه‌های مثبت درونی نوجوانان و تقویت عوامل بیرونی ارتباط و حمابت بیشتر اعضا خانواده و مربیان و شماوره مدارس با دانش‌آموزان باشد.

چکیده

  مقدمه:فشار خون بالا یکی از عوامل خطر آفرین اصلی در بیماریهای قلب و عروق (سکته قلبی و نارسایی قلبی )وسکته مغزی محسوب میگردد.متاسفانه تاثیر گذاری منفی آن بر سلامت جامعه روز به روز یبشتر میکردد.آگاهی از میزان شیوع و توزیع آن در جمعیت اولین اقدام در برنامه ریزی برای کنترل آن میباشد.لذا مطالعه ای بر پایه جمعیت به منظور بررسی توزیع فشار خون جمعیت بالغ شهر بندرعباس، مرکز استان هرمزگان واقع در جنوب ایران، انجام شد.

روش کار: به این منظور در سال ۱۳۸۱، ۲۰۷۸ نفر از جمعیت بالای ۱۸ سال این  شهر (۱۳۹۷ زن و ۶۸۱ مرد) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی ، شاخص های تن سنجی، فشارخون و سابقه ابتلا به بیماری پرفشاری خون در بستگان درجه یک از طریق مراجعه حضوری پژوهشگران به درب منازل افراد، مصاحبه حضوری، اندازه گیر ی وتکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید. فشار خون افراد از هر دو دست و پس از حداقل ۱۰ دقیقه استراحت اندازه گیر شد.پس از بررسی توزیع تجمعی فشارخون ارتباطات بین فشارخون با سایر متغیر ها توسط آزمون های همبستگی ، تی  مستقل ، آنالیزواریانس یکطرفه ،آنالیزکوواریانس وبادرنظر گرفتن حدود اطمینان ۹۵ درصد بررسی گردید .

یافته ها: مهمترین یافته های بدست آمده به این قرار بود: ۲۱ درصد از کل جمعیت   دارای فشارخون بالای ۹۰/۱۴۰ میلی متر جیوه بودند. با افزایش سن فشارخون سیستول افراد نیز افزایش نشان داد، اما فشارخون دیاستول پس از سن ۶۴ سالگی افزایش معنا دار نداشت .فشارخون مردان بیش از زنان و فشارخون افراد دارای سابقه ابتلا به پر فشاری خون در بستگان درجه یک بیش از سایرین بود. بین تغییرات فشارخون ووضعیت تاهل افراد نیز ارتباط معنا داری بدست آمد.

نتیجه گیری: یافتن عوامل خطر مؤثر بر تغییرات فشار خون یافته مهمی است که سیاستگزاران بهداشتی را در جهت کشف گروههای پرخطر، افزایش بازده غربالگری وانجام اصلاحات یاری خواهد نمود.

چکیده

مقدمه: استعمال دخانیات یکی از عوامل مهم قایل پیشگیری مرگ در دنیا به شمار می رود. از هر ۱۰ مرگی که در افراد بزرگسال در سراسر دنیا اتفاق می افتد، یک مورد آن ناشی از استعمال دخانیات است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اپیدمیولوژیک مصرف سیگار در جمعیت بالای ۱۵ سال استان هرمزگان انجام شده است.

روش ها: این مطالعه یک پژوهش توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی (Cross-Sectional) بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد بالای ۱۵ سال ساکن استان هرمزگان بود. تعداد ۱۵۰۶ نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و سیسماتیک وارد مطالعه گردیدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن قبل از اجرا بررسی و تعیین گردیده بود جمع آوری گردید. داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS  نسخه ۱۹ مورد  تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: در این پژوهش درمجموع ۱۵۰۶ فرد بالای ۱۵ سال ساکن استان هرمزگان، ۷۷۵ نفر (۵۱,۵ درصد) مرد و ۷۳۱ نفر (۴۸.۵درصد) زن وارد مطالعه گردید. میانگین سنی  افراد ۳۴.۵ سال با انحراف معیار  ۱۱.۹سال و دامنه سنی شرکت کننده گان ۸۹-۱۵ سال بود. شیوع کلی مصرف سیگار در استان ۱۹.۵ درصد که این میزان در مناطق روستایی به ۲۴.۱ درصد می رسد و در مقایسه با مناطق شهری (۱۷.۶ درصد) اختلاف معنادار آماری نشان میدهد (p= ۰,۰۰۲). شیوع مصرف سیگار در مردان (۲۷,۸ درصد) به مراتب بیشتر از زنان (۱۰.۷ درصد) و تفاوت معنادار آماری وجود داشت (p= ۰,۰۰۱) . تفاوت معنادار آماری از نظر مصرف سیگار در میان گروههای سنی وجود داشت ( p= ۰,۰۱۵) و با افزایش سن این میزان افزایش می یافت. سطح سواد با شیوع مصرف سیگار ارتباط آماری معنادار داشت. افراد بیسواد و با تحصیلات پایین تر بیشتر سیگار مصرف میکردند (۷۵,۵ درصد). بین مشاغل مختلف و مصرف سیگار تفاوت آماری معنادار وجود داشت (p=۰,۰۰۱). کشاورزان و کارگران بیشترین مصرف کنندگان سیگار بودند.  

نتیجه‌گیری: میزان شیوع مصرف سیگار در این مطالعه  در مقایسه با سایر مطالعات استانی و بساری از مطالعات  کشوری در حد نسبتا بالایی قرار دارد. مخصوصا میزان بالای مصرف سیگار در جمعیت روستایی استان تامل برانگیز بوده.  لذا نیاز به سیاستگزاریها و برنامه ریزیهای مناسب جهت پیشگیری و کاهش مصرف سیگار  در جامعه استان بخوبی احساس می شود. مطالعات تکمیلی بیشتر برای تعیین مناسب‌ترین و مؤثرترین استراتژی های برخورد با این مسأله ضروری به نظر می رسد

مقدمه: یکی از مشکلات فردی و اجتماعی که بر زندگی زوج ها (خصوصا زنان ) و عملکرد خانواده تاثیر می گذارد و می تواند افراد را در معرض فشارهای روانی یا اختلالات روانی گوناگون قرار دهد ناباروری است.بدین منظور مطالعه حاضر با هدف بررسی سطح سلامت روان در زنان نابارور شهر بندر عباس صورت گرفت.

روش‌کار: پژوهش حاضر بر روی ۱۰۰ زن نابارور شهر بندر عباس و به روش نمونه گیری تصادفی ساده صورت گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه سلامت عمومی ۲۸ سوالی GHQبود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPPS/۱۶ و از طریق آزمون های آزمون های مربع کای ، آنالیز واریانس یک طرفه و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ۰۵/۰P<  از نظر آماری معنی دار تلقی گردید.

نتایج: یافته ها بین متغیر مدت ناباروری با ابعاد علائم جسمانی، اختلال کارکرد اجتماعی، افسردگی و همینطور سلامت عمومی کل رابطه معکوس معنادار نشان داد. بین سطح تحصیلات افراد مورد مطالعه  با خرده مقیاس های علائم جسمانی، اختلال کارکرد اجتماعی، افسردگی و سلامت عمومی کل ارتباط معنادار مشاهده شد. بین دو متغیر میزان درامد و شغل با ابعاد افسردگی و کارکرد اجتماعی ارتباط معنادار مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: با توجه به بررسی های صورت گرفته، طول مدت ناباروری، میزان تحصیلات، میزان درآمد، وضعیت شغلی و  بیماری های زمینه ای بر سلامت روان زنان نابارور تاثیر می گذارند و می توانند باعث تشدید جنبه های روانی و اجتماعی ناباروری گردند.

مقدمه: استرس شغلی را می توان به صورت یک وضعیت روانشناختی تعریف کرد که درنتیجه عدم تعادل بین نیازهای شغلی و توانایی های فرد و همچنین عدم توانایی فرد جهت غلبه بر نیازهای شغلی ایجاد می شود. ژنتیک و محیط دو فاکتور موثر بر سطح استرس شغلی  می باشند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین پلی‌مورفیسم ژن CYP۱A۱ با استرس شغلی در کارکنان یکی از اسکله های جنوب ایران بود.

روش کار: در این مطالعه ی تحلیلی مقطعی کلیه ۱۷۰ نفر کارکنان یکی از اسکله های جنوب ایران شرکت داشتند. برای تعیین سطح استرس ازپرسشنامه استرس شغلی انستیتوی بهداشت روانی آمریکا استفاده شد. این پرسشنامه حاوی ۵۸ سوال شامل ۳ بخشروابط بین فردی (۲۶سئوال) ، شرایط فیزیکی (۲۲ سئوال) و علاقمندی به شغل(۱۰سئوال) می باشد. هر سئوال این پرسشنامه دارای ۵ گزینه می باشد که نمره ۱ تا ۵ به آنها اختصاص داده شد است. بر اساس این پرسشنامه سطح استرس به شکل استرس پایین، استرس نرمال و استرس بالا مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت سنجش میزان رضایت شغلی کارکنان از پرسشنامه سنجش رضایت شغلی استفاده شد. این پرسشنامه حاوی ۳۶ سوال می باشد و گزینه های این پرسشنامه نیز از ۱ تا ۶ امتیازبندی شده اند.در این پرسشنامه ابعاد مختلف رضایت شغلی  مورد بررسی قرار می گیرد، این ابعاد شامل حقوق و دستمزد، ارتقاء، سر پرستی، مزایا، پاداش ها، شرایط کاری، همکاران، ماهیت کار و ارتباطات می باشد. جهت تعیین پلی مورفیسم ژن CYP۱A۱ از هر یک از افراد مورد مطالعه نمونه خون تهیه ‌شد. سپس DNA ژنومی از گلبول های سفید استخراج گردید و برای تعیین پلی مورفیسم ژنهای مورد مطالعه از تکنیک PCR استفاده شد.

نتایج: بررسی توزیع کارکنان بر مبنای ابعاد استرس در سطوح مختلف استرس شغلی نشان می‌دهد که در کلیه ابعاد، بیشتر افراد در سطح استرس بالا قرار دارند. درصد افرادی که در سطح استرس شغلی بالا قرار داشتند  به ترتیب در ارتباط با ابعاد روابط بین فردی ، شرایط فیزیکی  و علاقه مندی به کار  برابر با ۵/۸۲ ، ۶/۴۰ و ۶۵ درصد بود.  همچنین در مجموع ۸/۷۶ درصد از کارکنان به طور کلی در سطح استرس بالا قرار دارند. با توجه به نتایج حاصل از بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم ژن CYP۱A۱ و استرس شغلی می توان گفت هیچ تفاوت معنی داری بین میانگین امتیاز استرس شغلی در دو مورف مختلف ژن CYP۱A۱ وجود ندارد.

نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این مطالعه رابطه ای را بین عوامل ژنتیکی و سطح استرس شغلی نشان نداد. برعکس این مطالعه نشان داد که عوامل محیطی از جمله شرایط کاری و ارتباطات بین کارکنان عواملی هستند که می توانند به عنوان پیش بینی کننده های سطح استرس شغلی قلمداد شوند. بر این اساس به منظور کاهش سطح استرس شغلی پیشنهاد می شود به عوامل غیر ژنتیکی از جمله حقوق و نیز ارتباطات اهمیت داده شود. 

مقدمه: اختلالات اسکلتی- عضلانی یکی از عوامل شایع آسیب های شغلی و ناتوانی مرتبط با کار در کشورهای در حال توسعه می باشد.مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی – عضلانی در اندام های مختلف بدن با استفاده از روش های ارزیابی پوسچرNERPA و QEC در یک شرکت صنعتی انجام شده است.

روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی تعداد۸۷ نفر از کارگران شرکت صنعتی نفت ابزار ، تولید کننده جایگاه های سوخت واقع در شهر اصفهان شرکت کردند ، از طریق مشاهده میدانی نوع فعالیت ، مصاحبه با افراد در حین انجام کار ، تهیه عکس از پوسچر افراد و بررسی پرونده پزشکی افراد و دلایل غیبت از کار  به بررسی اختلالات اسکلتی – عضلانی در کارگران پرداخته شد. به‌منظور تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در اندام‌های گوناگون بدن اپراتورها از پرسشنامه نوردیک و به‌منظور بررسی وضعیت ارگونومیکی ایستگاه‌های کاری از دو روش QEC و NERPA استفاده شد. سطح معنی داری آزمون های آماری ۰۵/۰ P<در نظر گرفته شد. روش های آماری مورد استفاده در این پژوهش، آمار توصیفی، آزمون تی، آزمون کای دو و بررسی ضریب همبستگی بود.

نتایج: بر اساس نتایج حاصل از پرسشنامه نوردیک ، بیشترین اختلالات در ناحیه کمر(۱۸/۳۲ درصد)، زانوها(۶۸/۲۰درصد)و پاها(۹۴/۱۴ درصد) و اپراتور تراش در طول یک سال گذشته دارای بیشترین درصدعلائم اختلالات اسکلتی – عضلانی بود ،  نتایج حاصل از ارزیابی سطح ریسک با استفاده از روش QEC نشان داد که بیشترین فراوانی مربوط به سطح ریسک بالا(۷۲/۵۱ درصد) و همچنین نتایج حاصل از اریابی سطح ریسک با استفاده از روشNERPA مشخص کرد که بیشترین فراوانی مربوط به سطح ریسک بالا(۳۳/۳۳ درصد) می باشد .

نتیجه‌گیری: ارزیابی ها نشان داد که میزان مطابقت یافته های پرسشنامه نوردیک با سطح اولویت تعیین شده بوسیله QEC نسبت به NERPA بیشتر می باشد ، همچنین با توجه به یافته ها و نظر به اینکه روش های NERPA و QEC به بررسی فاکتورهای مختلف شیوع علائم اختلالات اسکلتی – عضلانی مانند پوسچرهای بدن ، نیروی مورد نیاز جهت انجام ، فعالیت ماهیچه ای ، ایستگاههای کاری و ... می پردازد ، لذا استفاده از روش های NERPA و QEC جهت بررسی میزان شیوع علائم اختلالات اسکلتی – عضلانی در صنعت تولید کننده جایگاه سوخت با توجه به شرایط کار مناسب می باشد.