طب پیشگیری

مقدمه: نان غذای اصلی اکثر مردم دنیا به خصوص کشورهای خاورمیانه از جمله ایران را تشکیل می دهد. این ماده غذائی به عنوان تامین کننده بخشی از کالری، پروتئین، ویتامین ها و مواد مورد نیاز بدن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا بررسی مشکلات بهداشتی در رابطه بانان و وضعیت نانوایی ها کاری مهم و مفیداست. هدف از این مطالعه تعیین میزان استفاده از جوش شیرین و همچنین وضعیت بهداست نانوایی های شهر بندرعباس از نظربهداشت فردی، ساختمان و لوازم کار می باشد.

روش کار: این تحقیق یک مطالعه توصیفی است که بر روی کلیه نانوایی های شهر بندر عباس به روش سرشماری انجام گرفته است. برای تعیین وضعیت بهداشت نانوایی ها از چک لیست استاندارد وزارت بهداشت استفاده گردید. جهت تعیین میزان مصرف جوش شیرین با مراجعه به نانوایی های سطح شهر تعداد سه قرص نان پخت اول خریداری و به عنوان نمونه به آزمایشگاه دانشکده بهداشت بندرعباس ارسال گردید. در آزمایشگاه بر اساس روش استاندارد شماره ۳۷ میزان جوش شیرین تعیین اندازه گردید. از نرم افزار SPSS نسخه ۱۹برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. 

نتایج: این مطالعه نشان می دهد حدود ۲/۱۴ درصد از نانوایی های شهر بندرعباس از جوش شیرین در نان تولیدی خود استفاده می نمایند و این میزان درانواع مختلف نان متفاوت است. بیشترین به ترتیب مربوط به نان لواش ۲۱ درصدو نان تافتون ۱۶ درصدو کمترین آن به ترتیب در نان روغنی صفر درصد و نانهای فانتزی ۶ درصد میباشد. همچنین این مطالعه نشان داد در مجموع ۷/۶۵ درصد نانوایی‌ها از سطح بهداشتی ضعیف، ۹/۲۷ درصد دارای سطح بهداشتی متوسط و ۴/۶ درصد نانوایی‌ها از سطح بهداشتی خوبی برخوردار بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق نانوایی های شهر بندرعباس در تهیه نان از جوش شیرین استفاده می نمایند و شرایط بهداشتی محل های تولید به خصوص از نظر بهداشت فردی نا مناسب بوده و نیازمند آموزش و نظارت بیشتر از طرف ادارات مسول می باشد. 

هدف: بیس‌فنل A از آلاینده‌های آب بوده که مختل‌کننده غدد درون‌ریز و مقاوم به تجزیه بیولوژیکی می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد فرایند فوتوکاتالیستی در حضور نور مرئی با استفاده از کاتالیست Fe_۲O_۳/ZnO جهت تجزیه BPA از آب آلوده بوده است.
روش‌ها: مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و به صورت ناپیوسته بر روی نمونه‌های آب آلوده ساخته شده در آزمایشگاه انجام شد. در این مطالعه از کاتالیست Fe_۲O_۳/ZnO در حضور نور مرئی به منظور تجزیه بیس‌فنل A استفاده شد و تاثیر پارامترهایی مانند pH محلول، دوز کاتالیست، غلظت بیس‌فنل A و رادیکال‌خواری بر کارایی حذف بررسی گردید. کینتیک تجزیه و مشخصات کاتالیست‌ توسط آنالیزهای XRD، SEM، DRS، EDX و BET مطالعه شد.
نتایج: آنالیز BET نشان داد مساحت سطح Fe_۲O_۳/ZnO برابر با  ۱۵/۸۶m^۲/g و باندگپ هم eV ۲/۷ می‌باشد. بالاترین راندمان حذف BPA در pH خنثی بدست آمد که با توجه به تفسیر pKa و pHpzc منطقی است. با افزایش دوز کاتالیست تا ۰/۰۴ گرم بر لیتر راندمان حذف افزایش و این دوز بهینه انتخاب شد. با افزایش غلظت BPA راندمان حذف کاهش یافت. کینتیک تجزیه BPA از شبه‌درجه اول تبعیت نموده و با افزایش غلظت از mg/l ۱۰ به ۱۰۰، ثابت تجزیه از ^-۱min  ۰/۰۲۱۲ به ۰/۰۰۲۲ کاهش یافت. تست رادیکال‌خواری موید نقش رادیکال هیدروکسیل (HO^●) و حفره (⁺h)، در تجزیه BPA بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به راندمان بالای فرایند فوتوکاتالیستی Fe_۲O_۳/ZnO در حضور نور مرئی، کاربرد آن برای تجزیه ترکیبات مقاوم از آب‌های آلوده پیشنهاد می‌گردد.

هدف تغذیه با شیرمادر یکی از مهم‌ترین عوامل در تأمین سلامت نوزادان نارس است. خودکارآمدی مادر عاملی مهم در شروع و تداوم شیردهی نوزاد با شیر مادر است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مداخله آموزشی براساس نظریه خودکاآمدی بندورا بر رفتار شیردهی مادر به نوزاد نارس انجام شد. 
روش ها این مطالعه از نوع مداخله‌ای نیمه‌تجربی است که در سال ۱۳۹۹ با مشارکت ۸۲ مادر دارای نوزاد نارس با روش نمونه گیری دردسترس و سپس تخصیص به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۴۱ نفر) انجام شد. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، ابزار خودکارآمدی والدینی بارنس و چک‌لیست مشاهده‌ای رفتار شیردهی مادر تکمیل شد. مداخله‌ آموزشی در گروه آزمایش براساس ۴ منبع اطلاعاتی ارائه‌شده توسط بندورا و طی ۴ جلسه آموزشی ۴۵ تا ۶۰ دقیقه‌ای، ۴ روز قبل از ترخیص به‌صورت تک نفره اجرا شد. همچنین پرسش‌نامه‌ها در روز ترخیص و ۱ هفته پس از ترخیص مجدداً تکمیل شدند. داده‌ها با آمارهای توصیفی (جدول، میانگین و انحراف‌معیار) و استنباطی (آزمون تی زوج و تی مستقل) در نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ تجزیه‌وتحلیل شد.
یافته ها میانگین سن مادر در گروه آزمایش و کنترل به ترتیب ۲۹/۶ و ۲۸/۲ سال بود. میزان خودکارآمدی مادر قبل از مداخله در ۲ گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنا‌داری نداشتند (۰/۳۷=P). اما میزان خودکارآمدی مادر پس از آموزش، افزایش پیدا کرده بود (۰/۰۰۱=P). همچنین نمره رفتار شیردهی مادر پس از آموزش در ۲ گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری داشتند، به‌طوری که این نمره در گروه آزمایش بسیار بیشتر از گروه کنترل بوده است.
نتیجه گیری در مطالعه حاضر، آموزش سبب افزایش میزان خودکارآمدی مادران شده است که با در نظر داشتن اهمیت خودکارآمدی بالای مادران در مراقبت از شیرخوار، آموزش مادران نوزادان نارس در مراقبت از شیرخوار ضروری به نظر می‌رسد