طب پیشگیری

---

مقدمه: دیابت شایع ترین اختلال متابولیک در انسان است و مدیریت آن از طریق انجام رفتارهای خود مراقبتی الزامی است. چون  مستنداتی مبنی بر تجربه یا درک بیمار از مفهوم خود مراقبتی وجود ندارد و این در حالی است که تبیین مفهوم خود مراقبتی از دیدگاه بیماران دیابتی می تواند نقش مهمی در طراحی مدل های کاربردی خود مراقبتی در این بیماران داشته باشد، لذا مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم خود مراقبتی از دیدگاه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو طراحی و انجام شد.

روش ها: این مطالعه یک پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد که با استفاده از مصاحبه انفرادی نیمه ساختار یافته و با رعایت حداکثر تنوع از ۱۵ مرد و زن ۶۸-۳۳ ساله مبتلا به دیابت نوع دو با شیوه نمونه گیری هدفمند در شهرستان رودان انجام شد. مصاحبه ها با استفاده از راهنمای مصاحبه در مدت زمان ۵۵-۲۵ دقیقه انجام گرفت، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوی کیفی استفاده شد.

نتایج: با تجزیه و تحلیل داده ها در خصوص مفهوم خود مراقبتی  دو طبقه اصلی شامل: جنبه ی حفاظتی خود مراقبتی و جنبه ی اقتصادی خود مراقبتی استخراج شد. جنبه ی حفاظتی خود مراقبتی شامل سه زیر طبقه: حفاظت شخصی، حفاظت خانواده و حفاظت جامعه و جنبه ی اقتصادی خودمراقبتی شامل دو زیر طبقه اقتصاد خانواده و اقتصاد جامعه بود.

نتیجه گیری: با توجه به تبیین جنبه های متنوع و مجزا از مفهوم خود مراقبتی در این مطالعه، می توان یافته ها را به عنوان مبنای برنامه ریزی جهت انجام موفق آموزش های خود مراقبتی پیشنهاد داد.

کلیدواژه: خود مراقبتی، دیابت، پژوهش کیفی.

---

هدف: شیوع ویروس نوظهور COVID-۱۹ از فوریت‌های سلامت عمومی است و زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری در خطری مضاعف برای ابتلا به این ویروس قرار دارند. با توجه به الزام قرنطینه و محدودیت ارتباط فیزیکی و نیاز زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری به دریافت خدمات و مراجعات مکرر، این مطالعه با هدف ارزیابی کاربرد خدمات تله‌مدیسین برای زنان مبتلا به دیابت بارداری در شیوع ویروس COVID-۱۹ انجام شد.
منابع داده‌ها:  در مطالعه مروری حاضر جستجو در پایگاه‌های PubMed، Google Scholar،Scopus ، ScienceDirect،  Wiley Online Libraryو Springer با کلمات کلیدی COVID-۱۹ و دیابت بارداری در ترکیب با کلمه تله‌مدیسین انجام و نتایج مطالعات سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ بررسی شد.
روش‌های انتخاب برای مطالعه:  در جستجوی الکترونیک ۶۱ مقاله و ۵ دستورالعمل فارسی و انگلیسی زبان بازیابی شد. پس از حذف مقالات تکراری و قدیمی و بررسی عنوان و چکیده مقالات، ۶ مقاله­ ی انگلیسی زبان و ۳ دستورالعمل تجزیه و تحلیل شد.
ترکیب مطالب و نتایج:  براساس نتایج، ویزیت‌های حضوری باید با زمان‌های مناسب سونوگرافی همراه باشد. غربالگری دیابت پس از زایمان، ۶-۳ ماه به تعویق بیافتد. خدمات تله‌مدیسین در مقایسه با مراقبت معمول با کاهش پلی‌هیدرآمنیوس، پارگی زودرس پرده‌های جنینی، تولد زودرس، سزارین اورژانسی و آسفیکسی نوزادی در زنان مبتلا به دیابت بارداری همراه بود.
نتیجه‌گیری: استفاده از تله‌مدیسین برای زنان مبتلا به دیابت بارداری در شرایط شیوع کرونا ویروس روشی مناسب و مقرون به صرفه در پیشگیری از ابتلا به بیماری، کاهش خطرات دیابت بارداری و همچنین کاهش اضطراب آنان است.
 

---

---

هدف: تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و بهزیستی روان­شناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود.
روش: پژوهش حاضر از نوع طرح­های کاربردی و نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون همراه با گروه کنترل  و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، بیماران مبتلا به دیابت نوع دو جزیره کیش بود. نمونه پژوهش ۴۰ نفر از بیماران دیابتی نوع دو بود که با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و با شیوه تصادفی­سازی ساده در دو گروه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (۲۰=n) و گروه کنترل (۲۰=n) گماشته شدند. گروه ها پرسشنامه کیفیت زندگی و بهزیستی روان­شناختی را تکمیل کردند. گروه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تحت آموزش قرار گرفت. از روش مانکوا و تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر استفاده شد. تحلیل­های آماری با نرم افزار SPSS,۲۲ اجرا شد.
نتایج: نشان داد که تحلیل واریانس برای عامل درون­گروهی (زمان) و عامل بین گروهی معنادار است. نتایج به آن معنی است که با در نظر گرفتن اثر گروه، اثر زمان نیز به تنهایی معنادار است. همچنین تعامل گروه و زمان نیز معنادار است (۷۹/۱۳۴=F، ۳۸/۱=df) که میزان تاثیر آن ۷۸ درصد است. نتایج بیان­گر آن است که تحلیل واریانس برای متغیر بهزیستی روان­شناختی برای عامل درون­گروهی (زمان) و بین گروهی و تعامل گروه و زمان نیز معنادار است.
نتیجه گیری: می­توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت زندگی و بهزیستی روان­شناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو موثر بود.

---

هدف: افزایش دیابت در جهان و نتایج مثبت فعالیت حرکتی و ورزشی بر عوامل وابسته به این بیماری مورد توجه بوده است. رزیستین،  عاملی است که مترشحه از بافت چربی ترشح می شود که با دیابت نوع دو ارتباط دارد. لذا هدف مطالعه حاضر، تاثیر تمرین های هوازی بر رزیستین و مقاومت به انسولین در افراد دیابتی نوع دو بود.
روش­ها: جستجوی سیستماتیک مقالات انگلیسی و فارسی که در پایگاه‌های اطلاعاتیPubMed ، Web of Science، Scopus، Sid و Magiran تا سپتامبر سال ۲۰۲۴ منتشر شده اند، شناسایی شدند. تفاوت میانگین و فاصله اطمینان ۹۵% (CI) با استفاده از مدل اثر تصادفی محاسبه شد. ناهمگونی با استفاده از آزمون (I^۲) و سوگیری انتشار با تحلیل بصری فونل پلات و آزمون Egger بررسی شدند. در مجموع، ۱۴ مطالعه با (۱۵ مداخله) و ۴۵۶ آزمودنی دیابتی نوع دو فراتحلیل شدند.
نتایج: نتایج نشان می دهد تمرین های هوازی سبب کاهش معنادار رزیستین ]۰۳۸/۰P= ،(۱۱۴/۲- الی ۰۵۹/۰-) ۰۸۷/۱- =‌[SMD و مقاومت به انسولین ]۰۰۴/۰P= ،(۴۶۷/۱- الی ۲۸۲/۰-) ۸۷۵/۰- =‌[SMD در مقایسه با گروه کنترل در افراد دیابتی نوع دو شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می دهد تمرین های هوازی در افراد دیابتی نوع دو دارای اضافه وزن و جاقی سبب کاهش رزیستین و مقاومت به انسولین می‌شود، به نحوی که باعث کاهش وزن و درصد چربی بدن در آنان می شود. بنابراین، تمرین های هوازی را می­توان یک راهکار غیردارویی و کاربردی برای کاهش رزیستین و مقاومت به انسولین در بیماری دیابتی نوع دو به این افراد مبتلا پیشنهاد داد.