طب پیشگیری

مقدمه: مالاریا یکی از مهمترین مشکلات بهداشتی دنیا محسوب می‌شود. در ایران نیز مالاریا به عنوان مهمترین بیماری منتقله بوسیله پشه‌ها در جنوب و جنوب‌شرقی کشور به ویژه در استان هرمزگان شناخته شده است. شهرستان بندرلنگه جزء کانونهای بیماری مالاریا در جنوب ایران محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت کنترل ناقلین مالاریا به عنوان یک استراتژی مهم برای پیشگیری از بیماری، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت انتشار پشه‌های آنوفل در شهرستان بندرلنگه انجام شد.

روش‌کار: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی بود که در سال 1393 انجام شد. لاروهای آنوفل با استفاده از ملاقه و به روش استاندارد جمع‌آوری شدند. نمونه‌های جمع‌آ‌وری شده در لوله‌های آزمایش حاوی لاکتوفل، کنسرو و به آزمایشگاه منتقل شدند. لاروها بر روی لام مونته و پس از خشک شدن بر اساس ویژگی های مرفولوژیک و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر تعیین هویت شدند.

نتایج: در این مطالعه، در مجموع 710 لارو آنوفل جمع‌آوری و تشخیص داده شدند. آنوفل‌های جمع‌آوری شده بر اساس صفات مرفولوژیک در 5 گونه طبقه‌بندی شدند که عبارتند از: آنوفل استفنسی (18/37%)، آنوفل دتالی (53/32%)، آنوفل سوپرپیکتوس (97/21%)، آنوفل تورخدای (62/6%) و آنوفل تورخدای (7/1%). در این مطالعه آنوفل استفنسی ناقل اصلی مالاریا در مناطق جنوبی ایران، به عنوان گونه غالب با انتشار وسیع از تمامی نواحی مورد مطالعه جمع‌آوری گردید.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، 3 گونه پشه ناقل مالاریا در شهرستان بندرلنگه فعالیت دارند. کنترل تلفیقی ناقلین با هدف کاهش جمعیت این گونه‌ها می‌تواند نقش مهمی در موفقیت برنامه حذف مالاریا در این شهرستان داشته باشد.